دور? نوجوانی دوره ای است که در مصادف با تغییر و انتقال در برگ[1]، 1990 ) . استقلال نسبی از والدین و وابستگی به گروه همسالان و دوستان ، رشد و تحول مفهوم خود و هویت یابی اجتماعی و جنسی ، اتتخاب رشته تحصیلی ، برنامه ریزی برای دانشگاه و انتخاب شغل از جمله عواملی هستند که برای نوجوانان تنیدگی هایی را ایجاد می کنند (فورنت[2] و همکاران ،1998 ) اینعوامل تنیدگی زا توأم با خواست ها و تقاضا های آموزشی در محیط مدرسه و انتظارات والدین از نوجوانان ، سلامت و بهداشت روانی آنها را به مخاطره می اندازد و بر عملکرد کلیو تحصیلی آنها تأثیر منفی می گذارد (نایمی[3] و واینیوماکی[4] ،1999 ) پژوهش ها حاکی استافرادی که در رویارویی با چنین مسائلی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند ، آسب پذیر بوده و مشکلاتی نظیر افسردگی ، اضطراب ، تنهایی و احساس طرد شدگی ، کمرویی ، خشم ، تعارض بین فردی و....را تجربه می کنند. در عین حال پژوهش های بیشماری حاکی است که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی – عاطفی ریشه های روانی – اجتماعیدارند و ارتقای مهارتهای مقابله ای و توانایی های روانی – اجتماعی در بهبود و سلامت روانشناختی افراد بسیار مؤثر است . این توانایی ها فرد را برای مقابله مؤثر باموقعیت هایتعارض زا یاری می کند و شخص را قادر می سازد تا در رابطه با سایر افراد جامعه ، فرهنگ و محیط خود به گونه ای مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت به ویژه سلامت روانی خود را تامین کند . به همین دلیل در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی[5] برای آماده نمودن افراد هنگام مقابله با مشکلات و فشارهای زندگی و ایجاد رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهایمنفی و در نتیجه دستیابی به زندگی موفقیت آمیز مورد توجه روانشنا سان و دست اندر کاران نظام های آموزشی قرار گرفته است.
فهرست مطالب
1-1- مقدمه 5
فصل اول مسأله مورد بررسی 5
1-2- بیان مسأله 8
1-3- ضرورت و اهمیت پژوهش 15
1-4- اهداف پژوهش 19
1-4-2- اهداف جزئی : هدف های جزئی این پژوهش عبارتند از : 20
1-5- فرضیه های پژوهش 20
1-6- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 21
1-6-1- سلامت روانشناختی 21
1-6-3- شیوه های حل تعا رض بین فردی 23
1-6-3- مهارت جرأت ورزی 24
فصل دوم پیشینه تحقیق و پایه های 25
نظری 25
2-1- مفهوم سلامت 26
2-2- ابعاد سلامت 27
- سلامت روان شناختی 28
بهداشت روان 36
ب) ارتباطات ارتباطی 37
2-3-1-حل مساله 39
ب) مهارت های خاص حل مساله : 45
2-3-1-2- راهبردهای مقابله ای 47
2-3-1-4- نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد 50
2-3-2- حل تعارض بین فردی 55
2-3-2-1- تعریف و ماهیت تعارض 56
تعارض و تضاد میان ارزش ها : 63
2-3-2-4- سبک های حل تعارض 67
2-3-2-5- روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها 71
2-3-3- جرأت ورزی یا ابزار وجود 75
2-3-3-1- تعریف جرأت ورزی 76
2-3-3-2- اثر بخشی جرات آموزی در کنترل مشکلات روانشناختی 77
2-3-3-4- سبک های پاسخدهی افراد 80
2-3-3-6- مؤ لفه های جرأت ورزی ،افراد بایستی بر چهار مؤلفه ابراز وجود مسلط باشند که عبارتند از : 84
فصل سوم روش شناسی تحقیق 88
3-3- جامعه آماری 90
-4-4نمونه و روش نمونه گیری 90
5- ابزارهای جمع آوری اطلاعات 91
3-5-1- مقیاس SCL-90-R 91
3-5-3- مقیاس نسخه دوم شیو? مقابله با تعارض رحیم (راسی- II) 99
الف) معرفی مقیاس : 99
3-5-4- مقیاس جرأتمندی جرابک 102
الف) معرفی مقیاس 102
ج) شیوه نمره گذاری و تفسیر نمرات: 103
فصل چهارم 106
یافته های تحقیق 106
4-1- فراوانی گروه ها 107
4-2-تحلیل نتایج بر اساس فرضیه های تحقیق 108
جدول 4-5- نمرات آزمودنی ها در پس آزمون شیو? حل مسأله 113
جدول 4-6 نمرات آزمودنی ها در پیش آزمون پرسشنامه جرأتمندی جرابک 115
ب) آمار استنباطی 119
جدول 4-10 نتایج تحلیل کوواریانس یکطرفه ؛ متغیر وابسته : سلامت روانی 120
الف)شیوه حل تعارض سازنده 121
الف)حل مسأله سازنده 124
فصل پنجم 131
5-2- محدودیت های پژوهش 139
پرسشنامه 141
آزمون SCL-90 141
2-1- مفهوم سلامت 147
2-2- ابعاد سلامت 148
- سلامت معنوی 149
- سلامت روان شناختی: 150
2-3-مهارتهای زندگی و مهارت های ارتباطی 155
بهداشت روان 158
ب) مهارت های ارتباطی 158
2-3-1-حل مساله 160
2-3-1-1- مؤلفه های حل مسأله 162
ب) مهارت های خاص حل مساله : 166
2-3-1-2- راهبردهای مقابله ای 169
2-3-1-3- سبکهای حل مساً له 172
2-3-1-4- نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد 173
2-3-2- حل تعارض بین فردی 179
2-3-2-2- انواع تعارض 185
الف )تعارض فرد با خود 185
ب ) تعارض های گروهی و سازمانی 186
2-3-2-3- منابع تعارض 188
2-3-2-4- سبک های حل تعارض 192
2-3-2-5- روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها 196
منابع مورد استفاده 199
الف)منابع فارسی 199